آشنایی با ام آر آی قلب و کاربردهای آن
انجام MRI از قلب در سال 1983 انجام و تا چند سال گذشته محدود به بررسی مورفولوژی قلب می شد. ولی امرزوه بررسی عملکرد، خصوصیات بافت، جریان و نیز بررسی عروق کرونر توسط این روش انجام می گیرد.
انجام MRI از قلب نیاز به سیستم سخت افزاری ویژه دارد.
MRI قلب جهت بررسی موفولوژی و بررسی عملکرد قلب انجام و تصاویر به دست آمده به دلیل کیفیت مطلوب ، اطلاعات بسیار خوبی از حرکت دیواره قلب، آناتومی عضله ، عضله قلب، دریچه ها و مطالعات پرفیوژن را فراهم می کند. تمامی این مطالعات غیر تهاجمی است و خطری برای بیمار ندارد.
از دو دسته پروتکل خون تیره و خون روشن در تصویر برداری از قلب در ام آر آی استفاده می شود که هر کدام دارای کاربردهای کلینیکی خاص خود می باشد.
پروتکل های خون تیره اکثرا جهت بررسی ساختمان و آناتومی قلب مورد استفاده قرار می گیرد در حالی که تصاویر حاصل از پروتکل های خون روشن عملکرد قلب را ارزیابی می کند.
مواردی از کاربردهای کلینیکی
1- بررسی حرکت و انقباض عضله ی قلب در شرایط استرس : یکی از روش های با ارزش جهت ارزیابی عضله ی قلب و تشخیص بیماریهای ایسکمی قلبی به خصوص بطن چپ می باشد.
2- پرفیوژن قلب: از موارد مهم جهت بررسی عملکرد قلب می باشد. در این تکنیک که تصاویر به صورت پیوسته و با سرعت زیاد تهیه می شود ، می توان عبور خون را از داخل حفرات قلب پس از تزریق ماده کنتراست مورد ارزیابی قرارداد. در پرفیوژن قلب عبور ماده کنتراست از حفرات قلب و بررسی میوکارد انجام می گیرد. لذا با توجه به ضربان قلب، سرعت تصویر برداری اهمیت ویژه ای دارد. در این روش تصویر برداری همزمان با تزریق ماده حاجب شروع و معمولا تا 60 سیکل قلبی ادامه دارد.
3- آنژیوگرافی عروق کرونر: از کاربردهای عملکردی قلب است که دارای اهمیت ویژه ای است و امروزه قابل انجام است و با استفاده از تصاویر به دست آمده و بهره گیری از روش های مختلف بازسازی می توان ارزیابی دقیقی را از ساختمان قلب و شریان های کرونر انجام داد. بررسی عروق کرونر در حال حاضر یکی از قسمت های اصلی در ام آر آی قلب است. استفاده از ماده کنتراست در این مطالعه لزومی ندارد ولی تعدادی از متخصصین در روش 3D از ماده حاجب استفاده می کنند.
4- بررسی حفرات قلب: از کاربردهای کلینیکی ویژه ای است که تصاویری با کیفیت بسیار خوب از دیواره قلب و حرکت آنها می توان به دست آورد. این تصاویر جزو تصاویر خون روشن بوده و در آنها می توان حرکت دریچه های قلب را مورد ارزیابی قرار داد.
5- اندازه گیری مقدار آهن جمع شده در عضله قلب: یکی از روشهای کمیتی MRI است که در بیماران تالاسمی جهت ارزیابی مقدار آهن موجود در عضله قلب قابل انجام است.
در کل میتوان این گونه جمع بندی کرد که انجام MRI قلب یکی از روشهای تشخیصی اختصاصی در MRI است که مطالب بیان شده تنها می تواند انگیزه برای علاقه مندان جهت مطالعه بیشتر باشد و با پیشرفتهایی که در دستگاه های MRI صورت گرفته این روش جایگاه مناسبی را در روشهای تشخیصی بیماریهای قلبی پیدا کرده است.